Kapsayıcı deneyimlere odaklanalım, binalara veya nesnelere değil…
Binalara, elle tutulan somut cisim ve altyapı projelerine değil, onların nasıl bir işletim yöntemi ile kullanacağımıza, verimliliği ve kullanıcı deneyimini nasıl arttırabileceğimizi ön plana çıkarmak zorundayız. Giderek her geçen günümüzün dünümüzü aratmamasını istiyorsak bu bir tercih değil, gerçekten bir zorunluluk. Umarım bunu çok geç kalmadan anlarız.
Keyifli okumalar diliyorum…
https://www.linkedin.com/pulse/focus-inclusive-experiences-dr-riza-kadilar/
Bulutların arasında süzülen bir balinayı andıran teknoloji şaheseri Boeing 747, KLM markası altında ilk uçuşunu 1971 yılında Atlantik okyanusunu geçerek yapmış. Ancak bu iki katlı muhteşem uçakları artık sadece kargo uçağı olarak görebileceğimiz günler yaklaşıyor. “Gökyüzünün Kraliçesi” diye anılan bu uçan devleri Kuzey Amerikan havayolları servisten kaldırdı, KLM de ellerinde kalan son altı uçağın emeklilik planlarını geçtiğimiz günlerde açıkladı. Yeni komposit materyaller, verimliliği artan yeni uçak motorları ve yeni aerodinamik avantajlar sunan tasarımlar sayesinde artık çok daha az yakıt harcayan yeni modellerinin böylesine büyük bir gövdeye ihtiyacı yok. Çünkü bu uçakların bu kadar büyük olmasının asıl nedeni o kadar uzun menzil uçabilmek için gerekli yakıtı kanatlarının içinde taşımak zorunda olmaları ve bu artık gerekmiyor. Keza benzer bir kader bir başka insanlık şaheseri olan Airbus 380 için de geçerli. Hizmete girdikten on yıl sonra üretimi durdurulan iki katlı inanılmaz büyük A380’e ilk bindiğim zaman duyduğum heyecanı unutmak mümkün değil. Keza B747 jumbo jetin üst katında uçtuğum zaman da çok büyük bir haz duymuştum… Ama artık Londra’dan Sydney’e direk uçabilen B787’lerin, A350’lerin dönemi başladı ve bu gelişme sonunda çok büyük ticari yolcu uçaklarının altın çağı son buldu.
Öte yandan Starbucks’ın da hikayesi 1971 yılında Seatle’da küçük bir dükkanda başlamıştı. Starbucks bugün 92 milyar dolar piyasa değeri, 25 milyar dolar cirosu ile dünya genelinde 25 binden fazla satış noktasında haftada 90 milyon satış işlemi yapan, savunduğu adil ticaret prensipleri ile, sunduğu konfor ve hizmet ettiği yaşam tarzı ile giderek modern hayatın vazgeçilmez bir öğesi haline geliyor… Aslında tarih belki de tekerrürden ibaret, İngiliz aydınlanma dönemi diye tarihe geçen, sanayi devrini hazırlayan on yedinci yüzyılın sonu da kahvehanelerin yükselişi ile hayat bulmuş. Osmanlı’nın 1650’li yıllarda sınır dışı ettiği bir patriğin İngiltere’de Oxford şehrine yerleşmesi ve yanında çalışan Ermeni hizmetkarının açtığı mekan sayesinde kahve sohbetleri ile tanışmış İngiliz düşünürleri ve bilim adamları. Oxford’da açılan o ilk dükkan bir süre sonra Royal Academy of Science’ın kuruluşuna tanıklık etmiş, takip eden yıllarda Londra’da açılan diğer mekanlar Newton’un yerçekimini açıkladığı The Principia isimli kitabına ilham verecek makalesinin yazılmasına, tüccarların gemilerinin güvenceye alındığı ortaklıklar ile Lloyds isimli mekanda sigorta sektörünün şekillenmesine, günlük gazeteden daha birçok önemli gelişmeye ev sahipliği yapmış. Tip vermek diye dilimize yerleşen kelime bile o dönemde en hızlı şekilde hizmet almak anlamına gelen “to insure promptness” kelimelerinin baş harflerinden oluşan bir kısaltma olarak medeniyet tablosunda yerini almış. Günümüzde de Starbucks aslında benzer bir aydınlanma hareketine mekan sahipliği yaptığı için böylesine değerli bir kurum oldu ve giderek de benzerleri ve rakipleri ile hayatımızda vaz geçilmez bir rol oynamaya devam ediyor.
Her ikisi de 1971 yılında hayat bulurken, birisi teknolojik gelişime teslim olup günlük hayatımızdan çıkarken, diğeri bir yaşam tarzının temsilcisi haline geliyor.
Yani aslında günümüzde en büyük olmak başarının garantisi değil, hatta belki de bir dezavantaj. Gerçek başarı faktörü içinde bulunduğumuz yeni aydınlanma çağında müşteri ve çalışan deneyimi ile algılanan verimliliğe kaymış durumda…
Kullanıcı deneyimi ve onunla beraber gelen çalışan deneyimi başarıyı belirleyen ana faktör. Bir ürün, bir kurum, hatta bir felsefe ne kadar kapsayıcı olursa o kadar başarılı oluyor. Bu konuyu geçtiğimiz sene LinkedIn’in global insan kaynakları direktöründen dinlemiştim. Bizde hala eşit haklar, eşitlik ve hatta çeşitlilik (diversity) olarak önümüze çıkan uygulamalar artık geçmişte kalmış. Bunlar bir eylem, bir önlem, bir prosedür, ancak asıl olan erişilmek istenen duygu, yani herkesin kendisini iyi hissettiği bir deneyimi yaşatabilmek. Global başkanı olarak görev aldığım European Mentoring and Coaching Council (EMCC) bünyesinde kapsayıcılık konusunda birlikte çalıştığımız bu alanda dünyanın önde gelen isimlerinden Limbert Spencer “herkesin güvenildiği ve güvende olduğu, saygı duyulduğu ve kendisini ait hissettiği bir ortamda yaşamaya, çalışmaya hakkı var” diyor. “Herkesin kendisini en iyi hissettiği ve en iyi performansını sergilediği ortamları yaratmak asıl mühim olan” diye altını çiziyor. Yani ekonomik, sosyal ve siyasi başarı sizinle bir münasebeti olan bütün paydaşlarınıza nasıl bir deneyim yaşattığınız ile direk ilişkili artık. Ve giderek de bu böyle olacak…
Neden mi? Bir nedeni teknoloji, diğeri ise Asya’nın yükselişi: Teknoloji her hangi bir konuda iyi performansı olan birisi ile o kadar iyi olmayan arasındaki farkı hızla kapatıyor. Artık neredeyse her konuda sıradan bir bireyin bir dünya şampiyonuna yaklaşması doğru app’i (bilgisayar uygulamasını) bulmasından ve etkin kullanmasından geçiyor. Eskiden Londra taksileri her adresi, her sokağı ezbere bilmeleri ile gurur duyarlardı. Artık her telefonda GPS uygulaması olan bir devirde hepimiz bir Londra taksi şoförü kadar hakimiz şehirdeki adreslere. Ya da bilgisayarında Grammarly uygulaması olan vasat bir dil bilgisi bulunan herhangi birisi İngilizceyi çok ama çok iyi bilen bir kişiden geride kalmamayı başarabiliyor. Keza fiziksel özellikler için de bu böyle. Dünyanın en hızlı bateristi bir yangında kolunu kaybedip yeni bionic protezi ile müzik tarihine kırdığı rekorları ile geçen Jason Barnes. Turizmde bile başarıyı artık coğrafyanın sunduklarından beşeri yeteneklere ve insanlık mirasının nasıl sunulduğu belirliyor. Böyle olunca artık en iyi eğitimli yeni mezunları işe almanıza da çok gerek kalmıyor. En iyi plaj, deniz, iklim turizmde en çok tercih edilen ve en çok para harcanılan yer olmak için yeterli olmuyor. Hep insan faktörü ve yaşanan deneyim ön plana çıkıyor. Bütün kurumlarımızın kendilerini sorgulamak zorunda kalacakları bir döneme giriyoruz. Çünkü bir yandan da 5G ile beraber yükseltilmiş gerçeklik geliyor.
Kapsayıcılık konusunu ön plana taşıyan bir diğer faktör de Asya’nın yükselişi. Batılı dillerin hepsinde fiil çekimi “ben” ile başlıyor, sonra “sen”, “o”, “biz”, “siz”, “onlar” diye devam ediyor. Ama Çin’cede bu böyle değil. Fiil çekimi yok, her şahıs için aynı, fiil çekimini öğrenmek için “ben” ile başlayan cümleler kurulmuyor… Yani artık Superman değil aranan kahraman. Dikkat ederseniz en yüksek hasılat rakamlarını yakalayan Hollywood filmlerinde başrol kahramanı tek başına mücadele etmiyor. Marvel’in neredeyse bütün filmlerinde kahramanlar işbirliği içinde olan bir grup olarak olarak karşımıza çıkıyor. Harry Poter bile yalnız değil. Games of Thrones da Stark ailesi fertleri iş birliği ve karşılıklı güven içinde bir arada kalıp ezeli düşmanları ile başa çıkabiliyorlar. Fast and Furious’da sürekli tekrarlanan aile teması da keza benzer bir noktaya temas ediyor. Yani artık Superman değil Avengers zamanı… İşte bu da bir önceki nesillere öğretilen liderlik kavramını baştan gözden geçirmeye itiyor bizi. Yani herkesten güçlü, vizyoner, herşeyi biler süper lider değil, bütün ekip arkadaşlarını kapsayan, herkesin en üstün yetkinlerini bulup kullanmasına imkan sağlayan, birlikte yola çıkılacak, hizmet eden ve herkesin kapsandığını hissetmesini sağlayan liderler ön plana çıkıyor. Yani hümanist nedenlerle değil sadece bu kapsayıcılık trendi, arkasında teknolojik ve kültürel nedenleri de bulunuyor.
Ama teknolojinin etkisi burada bitmiyor, asıl şimdi 5G geliyor: Destek olduğum bir proje kapsamında geçenlerde bizden 2100 yılına bir mektup yazmamız istendi. Mektuplar yazıldı, içine koyuldukları zarflar kapatıldı ve o tarihte açılmak üzere İTÜ Rektörlüğüne teslim edildi. Mektubumu yazarken içinde bulunduğumuz zamanı belirmek, 2019 senesinin tarih sayfalarında nasıl bir yer alacağını ifade etmek istedim. Sizce bu yıl insanlık tarihinde nasıl ve neyle yerini alacak? Ben “5G’nin hayat bulduğu yıl” dedim. Aslında gerçek anlamda 5G ne zaman ve nasıl girecek hayatımıza bilmiyoruz daha ama eğer 5G’nin vaat ettiği bağlantılı yaşam gerçek olursa sanırım o zaman yeni bir yaşam tarzına geçeceğiz. Küresel boyutta son on yılda hızla yükselip en değerli şirketler, en çok müşterisi olan platformlar olarak hayatımıza giren bütün uygulamaları 4G’nin sunduğu mobilitenin bize hediyesi olarak görüyorum. Yani Amazon’dan, Apple’a, sosyal meyda devlerinden Netflix, AirBNB ve benzerlerine kadar hepsi benzer iletişim teknolojileri sayesinde bu başarıyı yakaladılar. Peki 5G gelince ne olacak? Tahminen en önemli gelişme “augmented reality” ve “virtual reality” ile ilgili uygulamalar olacak. Bunlar da günlük hayatta yaşadığımız deneyimleri daha da etkili kılacak.
Yani bütün bunlar bize ne diyor? “İnsanlık ikinci dünya savaşından sonra acı çekmemeye karar vermiş” demişti geçenlerde sohbet ettiğim bir Fransız düşünür. Amiral Nelson Trafalgar savaşında bir kolunu kaybetmiş, hemen geminin revir bölümüne gitmiş, yarım saat içinde kesilen kolunu ampüte ettirip tekrar güverteye çıkıp savaşı yönetmeye devam etmiş. Günümüzde bir yerimiz çizilse, başımız ağrısa, bir yerimiz morarsa o günümüz rezil oluyor. Yani konuştuğum Fransız düşünürün dediği doğru ise bir yarım asır içinde oldukça önemli psikolojik ve fizyolojik bir değişim geçirmişiz ve sanki bu yönde evrilmeye devam edeceğiz. Bu da beraberinde bu yeni düzende kazanan ve kaybeden şirketleri, kurumları, toplumları ve hatta coğrafyaları belirleyen faktör olacak.
Peki ne yapmalıyız? Hayata geçirdiğimiz her projede bütün paydaşların yaşayacağı deneyime odaklanmalıyız. Mesela Istanbul’da yeni havaalanı açıldığında sosyal medyada bazı yorumlarıma serzenişte bulunan dostlarım oldu. O kadar büyük, şık ve etkileyici binaları eleştiriyor olmamdan hiç haz etmediler. Benim altını çizdiğim örnekler hep müşteri ve çalışan deneyimi ile ilgi idi. Atatürk havalimanı o kadar küresel ödülü eskimiş binaları için almadı, orada hayat bulan müşteri deneyimi için aldı. Umarım bundan sonra hayata geçecek bütün projelerde müşteri ve çalışan deneyimi ön plana alınır ve yine tercih edilen coğrafya olmaya devam edebiliriz.
Bunun için de insanımıza yatırım yapmamız gerekiyor. O zaman soru şu: nasıl ve ne şekilde bir insan yatırımından bahsediyoruz. Yapılan birçok araştırma yeni düzende bireylerin en çok ihtiyaç duyacakları bireysel özellikleri şu şekilde sıralıyor: anlam yaratmak (sense making), sosyal zeka, yenilikçi ve adaptif düşünebilme, kültürlerarası yetkinlik, bilişsel düşünebilme, yeni medya okuryazarlığı, disiplinler arası çalışabilme, tasarım zihniyeti, bilişsel anlayış yönetimi ve sanal iş birliği. Aslında kulağa çok da ürkütücü gelmiyor değil mi… Özünde bizi biz yapan insani özelliklerimizin çok işimize yarayacağı bir döneme giriyoruz. Şimdi bunları nasıl öğrenebileceğimize, nasıl eğitim sistemimizi bunları gelecek nesillere öğretebilecek şekilde geliştirebileceğimize odaklanmamız lazım. Ve aslında asıl konu gelecek nesiller değil, şu an mevcut iş gücümüzü bu mantık ile yeniden donatmamız gerekiyor. Binalara, elle tutulan somut cisim ve altyapı projelerine değil, onların nasıl bir işletim yöntemi ile kullanacağımıza, verimliliği ve kullanıcı deneyimini nasıl arttırabileceğimizi ön plana çıkarmak zorundayız. Giderek her geçen günümüzün dünümüzü aratmamasını istiyorsak bu bir tercih değil, gerçekten bir zorunluluk. Umarım bunu çok geç kalmadan anlarız.
텐프로알바
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
lakeland fl mortgage broker
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
kigurumi
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
portasulweb
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
page
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
wonder woman
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
onesie pajamas
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
love spell body spray
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
go now
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
365bet
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
instagram takipçi satın al
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
hizli takipci satin al
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ucuz takipci satin al
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
thanksgiving activities for elementary students pdf
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
SEO Philippines
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
http://www.thanksgiving coloring pages.com
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
thanksgiving coloring pages adults
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
thanksgiving coloring pages turkey
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
شاهد الحلقة من هنا
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
thanksgiving coloring pages snoopy
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
thanksgiving activities at school
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
click home page
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
just click the next post
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
365 bet mobile
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
happy thanksgiving coloring pages
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
เกมไพ่ออนไลน์
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
w88bet
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
why not try here
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
click here
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
w88 free credit
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
http://kinokorol.com/
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
hoki99
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
바카라노래
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
check this site
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
포커 규칙
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ae888 login
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
thanksgiving virtual activities for employees
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
바카라 사이트 총판
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
w88club
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
thanksgiving day coloring pages
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
w88 download
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Jason Momoa
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ww88
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
slot w88
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
nsys777
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
w88th
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ซุ้มอาหารงานแต่ง
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
888 heng lotto
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
binary options vs spot forex chart
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ราคาบอลดูยังไง
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
s128
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
pay69
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ambbet
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
bittex
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
خرید بک لینک انبوه و قوی دائمی
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Olayemi Akinwumi
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
rooche.net
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
เรียนต่อต่างประเทศที่ไหนดี
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
แทงหวยออนไลน์
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
buy 10k instagram followers for $5
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
เรียนต่อต่างประเทศ
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
item408056405
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
W88
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
W88 login
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
สูตรบาคาร่า AI
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
W88 Thai
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
about
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
seo specialist in sri lanka
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
W88 ไทย
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
discuss
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Affordable Tree Removal
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
น้ำมันเครื่องรถยนต์
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
10k instagram followers for $5
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
instagram smm panel
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
smm panel
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
เรียนต่อภาษาต่างประเทศ
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
honeybeepharmacy.com
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
catastrophic injuries lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
click the next webpage
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
w88 club
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Rooche
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
หวย
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
just click the up coming document
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Freight and trucking invoice funding
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
please click the next page
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
slot online
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ecommerce agency montreal
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
chalet a louer jasper
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
trail cameras that send pics to your phone
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
free backlinks
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
that guy
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
how to increase backlinks
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
wedding photographers near me
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Ivermectin Buy
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
simply click for source
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
เว็บวาไรตี้
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ข้อมูลความรู้
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Our Home Page
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
berita bola
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
efourwheel
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
เกร็ดความรู้
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
find more
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Bandar Slot
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Nummernschildhalter
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Learn Even more
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
pixelion
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
วาไรตี้ความรู้
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ความรู้ออนไลน์
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
weight loss drugs approved by fda
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ความรู้ทั่วไป
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
สาระความรู้
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Download Drama Korea
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
w88boleh
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
sneak a peek at this web-site
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
rybelsus weight loss reviews
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
บทความน่าสนใจ
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
adverse effects
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Google HyperBoy 🙂
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
fps
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ความรู้
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Shop psilocybin mushroom products
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Suggested Reading
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
W88 Thailand
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Club W88
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Nonton Drama Korea
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
เครดิตฟรี
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
buy magic mushroom edibles
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
philippines seo services
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
s 128
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
https://casinoae888.com/
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Judi Online
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Catering Bekasi
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
nba youngboy top album download
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
פּוטין האָט זיך געכאַפּט
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
プーチンはめちゃくちゃ
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
путин хуйло
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
putin jävlas
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
lawyer turkey
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
immigration Law Firm Istanbul
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Turkish Citizenship Lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Turkish citizenship
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
joker388
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
blog
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
GUCCI
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
http://www.Slot
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
turkish Immigration Law Firm
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
joker123
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
fafaslot
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
idnpoker
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ae888
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
https://ae88805.net/
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
judi online 24 jam
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
turkish Immigration Lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Mpo Slot
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
livechat joker123
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
lawyer istanbul
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
immigration Law firm Turkey
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
sabung ayam
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
pragmatic play
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Free Cam Live Girls Fucking
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
essay writing service
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
sv 388
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
slotterbaru
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Turkish citizenship 250.000 Usd
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
immigration lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
https://www.c8ke.com/dewata88
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
turkish lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
citizenship law firm
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
turkey immigration lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
sbobet88
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
dingdong online
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Turkish citizenship by investment
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
law firm
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Express mail
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
voj8 casino
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
https://dewata88rtptinggi.mystrikingly.com/
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
voslot online
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
https://url.bio/dewata88
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
online
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
istanbul lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
joker 388
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
csgo case opening sites
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Cassino online no voj8
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
osg 777
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Wholesale Lace Wigs
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
逸萬門娛樂城手機版下載
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
turkish citizenship immigration lawyer
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
leci 123
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
immigration Lawyer Istanbul
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
go to these guys
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Fianza de cumplimiento
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
https://www.carbrookcentre.qld.edu.au/profile/SLOTNEOBANK/profile
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
https://www.atom.bio/penghasilcuan/
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
佐野そうごろう
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
บาคาร่า99
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
cvs pharmacy
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
https://slohoki.blog.fc2.com/blog-entry-1.html
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
vivoslot
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
Game Slot Rupiah138
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
test
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
ewanmen online game
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
law firm istanbul turkey
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
เงี่ยน
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
http://www.Sexygamingvip.com
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar
agen ion casino
Kapsayıcı (inclusive) deneyimler… – Dr. Rıza Kadılar